Một màn hài kịch đến từ lính Nga giữa chiến trường hiện đại, quân đội Nga lại một lần nữa trở thành tâm điểm của sự chế giễu khi triển khai một sáng kiến “chống UAV” gây ra hiệu ứng ngược. Mới đây, Nga đã phát cho binh lính loại áo choàng được cho là có khả năng che giấu khỏi tầm nhìn của máy bay không người lái (UAV). Tuy nhiên, thay vì giúp binh sĩ ẩn mình, những chiếc áo này lại vô tình biến họ thành mục tiêu dễ dàng bị phát hiện hơn.
Theo tờ The Telegraph, các loại áo được quảng bá là có thể đánh lừa các cảm biến nhiệt và hồng ngoại – những công nghệ giám sát chủ đạo được UAV sử dụng. Nhưng trên thực tế, do chất lượng kém và thiết kế không phù hợp, những chiếc áo lại gây hiệu ứng “mảng nhiệt bất thường”. Những vùng lạnh nhân tạo mà tấm áo tạo ra nổi bật hoàn toàn trên nền nhiệt môi trường, khiến binh lính Nga bị phơi bày rõ rệt trên các hình ảnh nhiệt, chẳng khác nào cây thông Noel rực sáng giữa đêm tối.
Ông Hamish de Bretton-Gordon, chuyên gia vũ khí hóa học người Anh, mỉa mai nhận xét rằng đây không phải là công cụ giúp ẩn thân, mà ngược lại còn khiến binh sĩ “lộ rõ hơn gấp bội”. Ông kết luận: “Tác dụng ngược 100%”.
Một tình huống cụ thể đã xảy ra tại khu vực gần Lyman trong tuần vừa rồi. UAV của Lữ đoàn cơ giới số 63 thuộc quân đội Ukraine đã ghi lại hình ảnh các binh lính Nga mặc “áo tàng hình” di chuyển gần khu vực phòng thủ của Ukraine. Kết quả, họ nhanh chóng bị phát hiện và bị tấn công chính xác bằng UAV. Đơn vị Ukraine sau đó còn đăng tải đoạn video lên mạng xã hội kèm theo lời bình đầy mỉa mai: “Đám chiếm đóng ở Lyman nghĩ rằng chỉ cần khoác áo choàng phép thuật là sẽ an toàn.”
Ngay cả khi một số đơn vị Nga cố gắng chuyển sang dùng loại chăn nhiệt được cho là cao cấp hơn, thì kết quả vẫn không mấy khả quan. Hình ảnh nhiệt vẫn cho thấy rõ các phần cơ thể như đầu, tay và chân – khiến họ vẫn trở thành mục tiêu dễ bị tiêu diệt bởi các UAV tấn công chính xác cao của Ukraine, đặc biệt là dòng FPV UAV vốn nổi tiếng với khả năng dẫn đường chính xác như dao mổ.
Nick Reynolds, nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI), cho rằng nguyên nhân chính là do binh sĩ Nga không được huấn luyện đúng cách để sử dụng các thiết bị này. Ông nhận định: “Vấn đề nằm ở chỗ không ai chỉ cho họ cách sử dụng đúng. Họ có thiết bị, nhưng không có kiến thức để vận hành.”
Sự việc phản ánh tình trạng suy yếu đáng lo ngại trong nội bộ quân đội Nga: từ trang thiết bị lạc hậu, thiếu hiệu quả, đến công tác đào tạo yếu kém và sự hiểu sai về công nghệ. Những nỗ lực nhằm hiện đại hóa trở thành các trò hề tốn kém, khiến binh lính không chỉ không được bảo vệ mà còn dễ trở thành mục tiêu hơn bao giờ hết.
Trái ngược với Nga, phía Ukraine đã có những bước tiến đáng kể trong việc bảo vệ binh sĩ khỏi UAV. Họ đầu tư vào các bộ đồ ngụy trang chống UAV chuyên dụng, nặng khoảng 2,5kg, được chế tạo từ các vật liệu tiên tiến như polymer đa lớp, sợi siêu nhỏ và vải pha kim loại. Các bộ quần áo này giúp giảm thiểu đáng kể tín hiệu nhiệt của người mặc, khiến việc phát hiện bằng cảm biến hồng ngoại trở nên cực kỳ khó khăn.
Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine, ông Vitaliy Polovenko, khẳng định rằng mục tiêu của họ là “đảm bảo tối đa sự che giấu cho binh sĩ và trang thiết bị trên chiến trường hiện đại.”
Trong khi Ukraine đang từng bước hiện đại hóa hệ thống phòng vệ cá nhân để thích nghi với chiến tranh công nghệ cao, thì những sáng kiến phản tác dụng của Nga chỉ càng tô đậm thêm hình ảnh một đội quân đang loay hoay với chính sự lạc hậu và thiếu năng lực của mình.