Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã khẳng định một lần nữa rằng Tổng thống Donald Trump có thẩm quyền triệu tập Vệ binh Quốc gia ở California, đồng thời mô tả vụ kiện khẩn cấp của Thống đốc Dân chủ Gavin Newsom nhằm ngăn chặn hành động này là một “chiêu trò chính trị thô thiển” có thể “đe dọa đến tính mạng người Mỹ.”
Vụ việc đang gây tranh cãi là liệu Tổng thống Trump, với tư cách là Tổng tư lệnh, có thể liên bang hóa Vệ binh Quốc gia mà không cần sự đồng ý hoặc chấp thuận của Thống đốc bang hay không. Cả hai bên sẽ xuất hiện tại tòa vào thứ Sáu khi thẩm phán xem xét yêu cầu của California về việc cấp lệnh cấm tạm thời.
Trong hồ sơ tòa án mới nhất, luật sư của chính quyền cho biết Tổng thống Trump không có nghĩa vụ phải tham khảo ý kiến hoặc thậm chí thông báo cho Thống đốc Newsom trước khi liên bang hóa Vệ binh Quốc gia. Họ lập luận rằng việc can thiệp của tòa án vào quyết định triển khai quân đội sẽ khiến các đặc vụ nhập cư liên bang và các cơ sở của họ gặp nguy hiểm, đồng thời làm suy yếu quyền lực của Tổng thống trong việc duy trì an toàn cho các thành phố Mỹ.
“Không có quyền phủ quyết của những kẻ bạo loạn đối với việc thực thi luật pháp liên bang,” luật sư của Trump viết. “Và Tổng thống có mọi quyền theo Hiến pháp và luật để triệu tập Vệ binh Quốc gia và Thủy quân lục chiến để dập tắt bạo lực bất hợp pháp nhắm vào việc thực thi luật pháp liên bang.”
Chính quyền Trump đã viện dẫn một điều khoản của luật liên bang cho phép Tổng thống triển khai Vệ binh Quốc gia trong trường hợp có “cuộc nổi loạn hoặc nguy cơ nổi loạn” chống lại chính phủ Hoa Kỳ. Tuy nhiên, luật sư của Thống đốc Newsom cho rằng các cuộc biểu tình chống lại Cơ quan Hải quan và Nhập cư (ICE) không đủ để được coi là một cuộc nổi loạn.
Tòa án đã từ chối yêu cầu của bang về lệnh cấm tạm thời nhưng yêu cầu cả hai bên phải ra tòa vào thứ Sáu để xem xét yêu cầu về lệnh cấm rộng hơn. Vụ việc này đã thu hút sự chú ý của nhiều quan chức pháp lý trên cả nước, với 26 Tổng chưởng lý bang Cộng hòa đã nộp một bản tóm tắt amicus ủng hộ quyết định của Tổng thống Trump. Họ cho rằng việc liên bang hóa Vệ binh Quốc gia là “phản ứng đúng đắn” trước tình hình bạo loạn ở California.