Mahmoud Khalil, sinh viên cao học tại Đại học Columbia và là nhà hoạt động chống Israel, đã được thả sau khi một thẩm phán liên bang ra lệnh vào ngày thứ Sáu, chấm dứt ba tháng bị giam giữ trong trung tâm tạm giữ di trú ở Louisiana. Ông Khalil rời cơ sở liên bang này trước 7 giờ tối cùng ngày và dự kiến sẽ trở về New York nơi vợ và con nhỏ của ông đang sinh sống. Theo yêu cầu của tòa án, ông phải thông báo cho Bộ An ninh Nội địa Mỹ trong vòng 48 giờ kể từ khi đến nơi về địa chỉ cư trú mới.
Thẩm phán Michael Farbiarz thuộc Tòa án Quận Hoa Kỳ nhận định việc giam giữ một người cư trú hợp pháp không có dấu hiệu bỏ trốn hay phạm các hành vi bạo lực là điều “rất rất bất thường”. Ông nhấn mạnh: “Người kháng cáo không phải là nguy cơ bỏ trốn và bằng chứng đưa ra cho thấy ông ấy không gây nguy hiểm cho cộng đồng. Chấm hết.”
Ông Khalil bị bắt hồi tháng Ba tại Columbia do tham gia các hoạt động vận động ủng hộ Palestine trên khuôn viên trường đại học. Một thẩm phán di trú từng quyết định có thể trục xuất ông dựa trên một bản ghi nhớ từ Ngoại trưởng Marco Rubio, người viện dẫn rằng các cuộc biểu tình của ông đi ngược lại lợi ích chính sách đối ngoại của Mỹ. Tuy nhiên, thẩm phán Farbiarz đã cấm Ngoại trưởng sử dụng lập luận này để tiến hành trục xuất.
Bộ An ninh Nội địa cũng đưa ra lý do thứ hai để tiếp tục giam giữ và cố gắng trục xuất ông Khalil với cáo buộc rằng ông đã khai thiếu thông tin quan trọng trong đơn xin thẻ xanh liên quan đến các nhóm mà ông từng tham gia, bao gồm tổ chức Columbia University Apartheid Divest mà ông đứng đầu. Ông Khalil phủ nhận những cáo buộc này.
Vụ việc của Mahmoud Khalil trở thành tâm điểm tranh cãi giữa những người phản đối Israel và các nhà vận động quyền di trú tại Mỹ. Họ cho rằng chính quyền Trump đang trả đũa vì quan điểm chống Israel của anh đồng thời làm suy giảm quyền tự do ngôn luận đối với những ai phản đối chiến dịch quân sự của Israel ở Dải Gaza cũng như xung đột với Iran.
Ông phải giao nộp hộ chiếu nhưng được phép giữ lại thẻ xanh cùng khả năng đi lại giữa New York – nơi gia đình anh sinh sống – Michigan, New Jersey phục vụ phiên tòa cũng như Washington D.C để vận động hành lang chính trị.
Chính quyền Trump hiện đang kháng cáo lệnh đình chỉ sơ bộ cùng việc trả tự do cho Mahmoud Khalil lên Tòa Phúc thẩm Vùng số 3 nhằm tiếp tục theo đuổi kế hoạch trục xuất[1][2][3][4].