Cựu Thống đốc bang New York Andrew Cuomo đang hướng tới một cuộc trở lại chính trị lớn nhất kể từ khi Tổng thống Donald Trump tái đắc cử Tòa Bạch Ốc vào tháng 11 năm ngoái. Cuomo, người từng giữ chức Thống đốc ba nhiệm kỳ và đã từ chức năm 2021 sau nhiều bê bối, hiện là ứng viên dẫn đầu trong số 11 người tranh cử đề cử của Đảng Dân chủ cho vị trí thị trưởng thành phố New York – nơi có truyền thống nghiêng về phe Dân chủ.
Trong những ngày cuối trước cuộc bầu cử sơ bộ diễn ra vào thứ Ba, Cuomo tập trung nhấn mạnh kinh nghiệm quản lý của mình. Ông khẳng định rằng chính quyền dưới thời ông đã làm việc hiệu quả tại bang New York và có thể tiếp tục điều đó ở quy mô thành phố. Ông cũng đặt trọng tâm vào việc bảo vệ thành phố khỏi các mối đe dọa mà ông cho là đến từ Tổng thống Trump và cam kết sẽ chống lại các chính sách di trú hà khắc nếu Trump tái đắc cử.
Tuy nhiên, đối thủ lớn nhất của ông là Zohran Mamdani – một nghị sĩ trẻ tuổi 33 tuổi thuộc khu Queens với tư tưởng xã hội dân chủ tiến bộ. Mamdani đã thu hút sự chú ý mạnh mẽ trong chiến dịch với các đề xuất như miễn phí vé xe buýt công cộng và học phí đại học công lập City University of New York. Sự hậu thuẫn quan trọng từ hai nhân vật nổi bật trên cánh tả là Hạ nghị sĩ Alexandria Ocasio-Cortez và Thượng nghị sĩ Bernie Sanders càng củng cố vị thế của Mamdani như đại diện cho thế hệ lãnh đạo mới không chịu ảnh hưởng bởi các nhà tài trợ giàu có hay liên quan đến phe bảo thủ.
Cuomo phải đối mặt với nhiều chỉ trích về quá khứ bê bối tình dục khiến ông phải rời nhiệm sở cùng những cáo buộc che giấu số liệu tử vong do COVID-19 tại các viện dưỡng lão bang New York. Gần đây Bộ Tư pháp Mỹ còn mở cuộc điều tra hình sự liên quan đến cáo buộc gian dối Quốc hội về cách xử lý đại dịch của ông khi còn làm Thống đốc.
Bên cạnh đó, cuộc tranh luận giữa hai ứng viên phản ánh rõ ràng sự chia rẽ trong nội bộ Đảng Dân chủ: Một bên là Cuomo với kinh nghiệm quản lý lâu năm được xem như lựa chọn an toàn để lãnh đạo “một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới” mang tên thành phố New York; bên kia là Mamdani đại diện cho phong trào tiến bộ muốn thay đổi sâu rộng nhằm giải quyết vấn đề bất bình đẳng thu nhập và quyền lợi xã hội.
Ngoài ra, tình hình cũng trở nên phức tạp khi thị trưởng hiện tại Eric Adams – một người theo xu hướng ôn hòa thuộc Đảng Dân chủ nhưng nay chạy độc lập sau khi bị truy tố vì tham nhũng rồi được hủy bỏ vụ án – vẫn sẽ góp mặt ở vòng chung kết tháng Mười Một cùng ứng viên Cộng hòa Curtis Sliwa.
Cuộc bầu cử sơ bộ lần này không chỉ quyết định ai sẽ trở thành thị trưởng mà còn được xem như thước đo hướng đi tương lai của Đảng Dân chủ: Nếu Cuomo thắng thì xu hướng trung dung sẽ chiếm ưu thế; nếu Mamdani thắng thì lực lượng cấp tiến sẽ lên tiếng mạnh mẽ hơn nữa trước thềm kỳ bầu quốc hội giữa nhiệm kỳ sắp tới.
Thời tiết nóng kỷ lục dự kiến lên tới gần 40 độ C có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ đi bỏ phiếu đặc biệt ở nhóm người cao tuổi vốn thường thiên về phía Cuomo với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các tổ chức công đoàn truyền thống so với lực lượng tình nguyện trẻ trung năng động đứng sau Mamdani.
Kết quả cuối cùng sẽ hé lộ phần nào câu trả lời về tương lai chính trị không chỉ riêng thành phố New York mà cả nước Mỹ đang chứng kiến sự phân hóa sâu sắc giữa hai dòng chảy tư tưởng đối nghịch trong nội bộ Đảng Dân chủ hiện nay.