Dựa vào những tin tình báo hiện nay từ chiến trường Nga- Ukraine, các chuyên gia cho rằng lợi thế trên bàn cờ đang hướng về tay Nga. Họ cho rằng trong vòng 3 – 5 năm tới, quân sự Nga không còn chỉ là mối nguy hại tiềm ẩn, mà sẽ là những cuộc tấn công trực tiếp vào NATO. Bên cạnh đó, nhiều nhà quân sự cũng cho rằng Nga sẽ phải dè chừng nếu cuộc tập trận REFORGER được triển khai, như cách mà nó đã khiến Liên Xô tan rã trong run sợ
Đô đốc James Stavridis, cựu Tổng tư lệnh NATO và hiện là Hiệu trưởng danh dự Trường Luật-Ngoại giao Fletcher, khẳng định rằng trước sự hung hăng ngày càng gia tăng của Moscow, phương Tây cần một “màn trình diễn sức mạnh” tương xứng để Putin hiểu rõ hậu quả nếu dám mạo hiểm.
REFORGER là cuộc tập trận thường niên diễn ra từ 1969-1993, quy tụ hơn 150.000 binh sĩ từ 16 nước NATO cùng hàng trăm máy bay và hàng chục tàu chiến. Mục đích không chỉ là diễn tập chuyển quân đến Tây Đức phòng trường hợp chiến tranh, mà quan trọng hơn là gửi thông điệp rõ ràng: “Đừng nghĩ đến việc mở rộng thêm nữa.”
“Khi nhìn thấy đội hình khổng lồ ấy, Moscow đã hiểu rằng bất kỳ cuộc phiêu lưu quân sự nào tại châu Âu đều sẽ phải trả giá đắt,” Stavridis – người từng trực tiếp tham gia các cuộc tập trận này – nhớ lại.
Với Putin ngày càng liều lĩnh – từ Georgia 2008 đến Ukraine 2022, từ việc chi 7% GDP cho quốc phòng đến việc dành một phần ba ngân sách quốc gia cho chiến tranh – thế giới cần một REFORGER phiên bản 2.0. Đặc biệt khi NATO hiện có 32 thành viên, gấp đôi thời Chiến tranh Lạnh.
Tuy nhiên, cuộc tập trận mới cần phù hợp với thời đại. Thay vì Hoa Kỳ “gánh team” như xưa, lần này châu Âu phải “cầm đầu”. Pháp, Đức, Ba Lan sẽ là những “ngôi sao chính”, còn Washington đóng vai “hậu phương kỹ thuật” với những thế mạnh như tình báo, an ninh mạng, vệ tinh và AI.
Stavridis nhấn mạnh cuộc tập trận không phải để “khoe khoang” mà để thể hiện khả năng thực thi kế hoạch quân sự một cách nghiêm túc. “Đây phải là màn trình diễn năng lực ngay trước mắt Putin,” ông khẳng định.
Điều đáng lo ngại là Moscow đang âm thầm chuẩn bị “bàn cờ mới”. Tại Quân khu Leningrad giáp Phần Lan và Baltic, Nga đang xây dựng căn cứ, kho vũ khí và trụ sở chỉ huy có thể điều khiển hàng chục nghìn binh sĩ. Tình báo phương Tây cho biết đây sẽ là “điểm đến” của nhiều lực lượng sau khi cuộc chiến Ukraine kết thúc, cùng với những vũ khí hiện đại mà Nga đang tích trữ thay vì gửi vào chiến trường.
Cuộc tập trận REFORGER mới cần sự tham gia của cả 32 nước NATO – từ “đại gia” như Đức, Pháp đến “tí hon” như Iceland, Luxembourg. Thông điệp gửi đi phải rõ ràng: NATO đoàn kết, sẵn sàng và không sợ hãi.
Đô đốc Stavridis kết luận: “Chúng ta từng chứng minh với Liên Xô rằng châu Âu không phải ‘miếng mồi ngon’. Giờ là lúc nhắc nhở Putin về bài học lịch sử ấy.”