Sau những mâu thuẫn với “khối giáo dục nhập cư”, chính Quyền T.T. Trump đã có những biện pháp mạnh mẽ cho những sinh viên đến từ Trung Quốc. Quyết định này kèm theo sự chỉ đạo của bộ trưởng, nhanh chống dẹp yên “khối giáo dục nhập cư” này
Chính phủ Hoa Kỳ dưới sự chỉ đạo của Bộ trưởng Ngoại giao Marco Rubio vừa công bố kế hoạch thu hồi visa đối với một số sinh viên Trung Quốc đang học tập tại Mỹ, đặc biệt là những người có liên hệ với Đảng Cộng sản Trung Quốc hoặc theo học các ngành được xem là “lĩnh vực then chốt”. Đây được xem là bước đi mới nhất trong chiến dịch siết chặt kiểm soát nhập cư và an ninh quốc gia của chính quyền Trump.
Theo tuyên bố từ ông Rubio, Bộ Ngoại giao sẽ phối hợp cùng Bộ An ninh Nội địa để thực hiện việc thu hồi visa một cách quyết liệt nhằm ngăn chặn nguy cơ rò rỉ công nghệ và thông tin nhạy cảm sang phía Trung Quốc. Đồng thời, các tiêu chí cấp visa cho sinh viên đến từ Trung Quốc và Hong Kong cũng sẽ được rà soát và sửa đổi để tăng cường thẩm định kỹ lưỡng hơn trong tương lai. Chính sách này nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia Mỹ trước những mối đe dọa tiềm tàng từ các hoạt động gián điệp hay ảnh hưởng chính trị không mong muốn.
Trung Quốc hiện là quốc gia có số lượng sinh viên quốc tế lớn thứ hai tại Mỹ, chỉ sau Ấn Độ. Trong năm học 2023-2024, hơn 270.000 sinh viên đến từ Trung Quốc chiếm khoảng một phần tư tổng số du học sinh tại Hoa Kỳ. Việc thu hồi visa sẽ tác động đáng kể đến cộng đồng này cũng như quan hệ giáo dục giữa hai nước.
Bối cảnh của quyết định này diễn ra trong lúc giới lập pháp Mỹ ngày càng cảnh giác về mối liên kết giữa các trường đại học Mỹ với các tổ chức hoặc chính phủ nước ngoài có thể gây nguy hại cho an ninh quốc phòng. Gần đây, Hạ viện đã yêu cầu Đại học Duke cắt đứt quan hệ hợp tác với một trường đại học ở Trung Quốc vì lo ngại về việc tiếp cận nghiên cứu được tài trợ bởi ngân sách liên bang phục vụ mục đích quân sự.
Ngoài ra, chính quyền Trump còn từng áp dụng nhiều biện pháp khác nhằm kiểm soát hoạt động của du học sinh và người nước ngoài tại Mỹ như hạn chế phỏng vấn cấp visa cho công dân Trung Quốc hay cố gắng hạn chế khả năng tuyển dụng du học sinh vào các trường danh tiếng như Harvard do lo ngại về an ninh mạng và ảnh hưởng ngoại giao.
Ông Rubio vốn nổi tiếng là người có quan điểm cứng rắn đối với Trung Quốc khi từng thúc đẩy lệnh cấm hoạt động của Viện Khổng Tử do Bắc Kinh tài trợ trên nhiều trường đại học ở Florida từ năm 2018. Chính sách mới lần này tiếp tục thể hiện đường lối ưu tiên đặt lợi ích an ninh quốc gia lên hàng đầu trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Tuy nhiên, chưa rõ quy định mới sẽ áp dụng rộng rãi tới tất cả du học sinh hay chỉ tập trung vào nhóm đối tượng cụ thể nào. Phía Đại sứ quán Trung Quốc cùng nhiều cơ quan liên quan ở Washington chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức trước thông tin trên.
Nhìn chung, quyết định thu hồi visa đối với một bộ phận du học sinh đến từ Trung Quốc đánh dấu bước leo thang mạnh mẽ trong chiến dịch kiểm soát nhập cư gắn liền với mục tiêu bảo vệ bí mật công nghệ và chống lại những nguy cơ gián điệp mà Washington đang đặc biệt lưu tâm trong thời gian gần đây.*