Trung Đông lại một lần nữa rơi vào vòng xoáy căng thẳng, khi lực lượng vũ trang Houthi tại Yemen – được cho là nhận hậu thuẫn từ Iran – vừa công khai đe dọa sẽ tấn công vào máy bay dân sự mang cờ hiệu Israel. Tuyên bố đầy nguy hiểm này được đưa ra ngay sau khi không quân Israel tiến hành không kích phi trường quốc tế Sanaa, phá hủy chiếc máy bay cuối cùng thuộc quyền kiểm soát của lực lượng này.
Theo nguồn tin từ The Times of Israel, cuộc tấn công vào sân bay Sanaa – nằm trong khu vực do Houthi kiểm soát – diễn ra trong bối cảnh Israel liên tục phải đối mặt với loạt tấn công từ Houthi kể từ khi chiến sự với Hamas tại Dải Gaza bùng phát trở lại từ ngày 18/3. Chỉ trong vòng hơn hai tháng, nhóm vũ trang này đã phóng ít nhất 42 hỏa tiễn và triển khai 10 máy bay không người lái (UAV) nhằm vào lãnh thổ Israel.
Phía Israel cho biết, hành động không kích sân bay Sanaa là để “vô hiệu hóa mối đe dọa trực tiếp” sau khi hệ thống phòng thủ nước này phải liên tục đánh chặn tên lửa và UAV xuất phát từ Yemen. Trong chiến dịch mới nhất, chiếc máy bay cuối cùng của Houthi bị phá hủy – đánh dấu tổn thất nghiêm trọng về mặt hậu cần và biểu tượng của nhóm.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz xác nhận, đây là chiếc máy bay thứ bảy bị không quân Do Thái tiêu diệt kể từ khi mở rộng chiến dịch đáp trả tầm xa. Sáu chiếc trước đó đã bị phá hủy trong các đợt không kích nhằm vào các cơ sở quân sự của Houthi.
Tuy nhiên, phía Houthi lên tiếng phản đối mạnh mẽ. Trong tuyên bố đưa ra hôm 31/5, lực lượng này cho rằng chiếc máy bay bị phá là “tàu bay nhân đạo” được dùng để di chuyển bệnh nhân sang Jordan, cáo buộc Israel “vi phạm luật nhân đạo quốc tế”.
Ngay sau vụ không kích, Houthi phát đi cảnh báo rằng “mọi máy bay mang cờ hiệu Israel, kể cả dân sự, sẽ được coi là mục tiêu hợp pháp.” Động thái này dấy lên lo ngại nghiêm trọng về nguy cơ lan rộng xung đột từ chiến trường Gaza – Israel sang không phận khu vực.
Căng thẳng càng thêm trầm trọng khi truyền thông Lebanon dẫn lời các nguồn tin thân cận với Houthi cho biết: “Các chiến dịch tiếp theo sẽ có quy mô và bản chất hoàn toàn khác.” Dù chưa rõ liệu Houthi có đủ năng lực tấn công các máy bay thương mại của Israel hay không, tuyên bố này vẫn gây lo ngại về an toàn hàng không trong khu vực.
Đáng chú ý, ngày 4/5, một hỏa tiễn của Houthi đã rơi xuống gần khuôn viên phi trường Ben Gurion – sân bay quốc tế lớn nhất của Israel tại Tel Aviv. Vụ việc khiến nhiều hãng hàng không quốc tế lập tức tạm dừng bay đến Israel, buộc nước này phải phụ thuộc hoàn toàn vào các hãng nội địa như El Al, Arkia, và Israir.
Giới phân tích khu vực nhận định, lời đe dọa lần này của Houthi có thể không chỉ là “chiến tranh tâm lý”. Đầu tháng 5, nhóm này tuyên bố đã sở hữu “vũ khí công nghệ cao” có khả năng phong tỏa không phận Israel. Nếu đúng, đây sẽ là bước leo thang chiến lược nghiêm trọng, đặc biệt trong bối cảnh Israel đang căng mình đối phó trên nhiều mặt trận.
Bên cạnh đó, lực lượng Houthi cũng từng tuyên bố đã bắn rơi 7 máy bay không người lái MQ-9 Reaper – loại UAV tối tân do Hoa Kỳ sản xuất, cho thấy mức độ nâng cấp vũ khí và kỹ năng tác chiến ngày càng tăng.
Theo nhiều nguồn tin tình báo, vũ khí mà Houthi đang sử dụng phần lớn được cho là đến từ Iran – quốc gia bị cáo buộc hỗ trợ hậu cần, công nghệ và tài chính cho lực lượng này. Việc Iran gián tiếp tăng cường hiện diện quân sự qua Houthi được đánh giá là một phần trong chiến lược bao vây Israel bằng “vành đai lửa”.
Trong bối cảnh Houthi công khai nhắm đến mục tiêu dân sự và không phận thương mại, cộng đồng quốc tế đang đứng trước thách thức nghiêm trọng về việc đảm bảo an toàn hàng không trong khu vực. Nếu những lời đe dọa trở thành hiện thực, Trung Đông có thể chứng kiến một kịch bản leo thang mới – không chỉ giới hạn trên bộ, mà lan rộng lên cả bầu trời.