Trước những chuyển biến khó lường của cục diện thế giới, giá xăng dầu cũng ảnh hưởng nghiêm trọng. Cụ thể hơn là ở thời điểm hiện tại giá dầu lao dốc mạnh, chính quyền Nga đang nghiêm túc cân nhắc phương án hạ giá đồng rub (rúp) xuống mức 100 rub/USD như một biện pháp cứu nguy cho ngân sách quốc gia đang rơi vào tình trạng báo động. Động thái này, dù cần thiết để cứu vãn nền kinh tế, có thể mang đến những hậu quả nặng nề cho người dân Nga.
Theo thông tin từ hãng tin Reuters, Ngân hàng Trung ương và chính phủ Nga đang xem xét kịch bản phá giá đồng rúp như một giải pháp tất yếu để bù đắp ngân sách đang nhanh chóng mất đi nguồn thu từ dầu khí. Một nguồn tin từ nội các Nga tiết lộ: mặc dù lo ngại về nguy cơ lạm phát tăng cao, giới chức vẫn nhận thức rằng nếu không hạ giá đồng nội tệ, nền kinh tế sẽ đối mặt với những vấn đề còn nghiêm trọng hơn.
Điều đáng chú ý là để ổn định ngân sách, Moscow thậm chí đang xem xét mức tỷ giá 110-120 rub/USD, dù biết rằng một động thái cực đoan như vậy có thể dẫn đến những hậu quả khó lường.
Nguyên nhân chính của tình trạng này là sự sụt giảm mạnh của giá dầu Urals của Nga, từ 70 USD/thùng vào tháng 1 xuống còn 50 USD/thùng vào tháng 5. Hậu quả trực tiếp là ngân sách liên bang đã mất gần 1/5 thuế dầu khí trong tháng 2 và tháng 3, khoảng 10% trong bốn tháng đầu năm, và đến tháng 5, mức sụt giảm đã lên tới 33%.
Để đối phó với tình hình, chính phủ Nga đã phải điều chỉnh dự báo ngân sách: thay vì 70 USD/thùng, giá dầu trung bình được dự đoán ở mức 56 USD/thùng. Ngay cả với những điều chỉnh này, thâm hụt ngân sách năm 2025 vẫn sẽ đạt mức kỷ lục âm 3,8 nghìn tỷ rúp, cao gấp ba lần so với con số 1,2 nghìn tỷ rúp dự kiến ban đầu.
Quỹ Phúc lợi Quốc gia (NWF), được tích lũy trong nhiều năm để đối phó với khủng hoảng, hiện đã gần cạn kiệt. Kể từ khi cuộc chiến ở Ukraine bắt đầu, quỹ đã mất hai phần ba tài sản thanh khoản tức 76 tỷ USD trong tổng số 115 tỷ USD đã được sử dụng để bù đắp thâm hụt ngân sách, hỗ trợ các tập đoàn nhà nước và các dự án lớn. Hiện tại, quỹ chỉ còn khoảng 40 tỷ USD bằng nhân dân tệ và vàng – mức thấp nhất kể từ khi NWF được thành lập vào năm 2008.
Nếu đồng rúp giảm xuống dưới ngưỡng tâm lý 100 rub/USD, người dân Nga sẽ phải đối mặt với tình trạng đời sống sụt giảm nghiêm trọng. Việc phá giá đồng nội tệ sẽ khiến tất cả hàng hóa nhập khẩu – từ thiết bị gia dụng đến thực phẩm – tăng giá mạnh. Chi phí du lịch nước ngoài cũng sẽ tăng tỷ lệ thuận với sự mất giá của đồng rúp, khiến ngay cả việc nghỉ dưỡng ở các nước láng giềng cũng trở thành điều xa xỉ đối với người Nga trung bình.
Các nhà kinh tế cảnh báo: việc hạ giá đồng rúp là một bước đi do dự tuyệt vọng, có thể dẫn đến lạm phát không kiểm soát và khủng hoảng kinh tế sâu rộng. Nếu cuộc khủng hoảng ngân sách không thể khắc phục ngay cả bằng biện pháp phá giá tiền tệ, Nga có nguy cơ đứng trước ngưỡng cửa của một cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng chưa từng có.