Một bàn cờ quân sự đang được âm thầm diễn ra dọc đường biên giới dài 830 dặm giữa Nga – Phần Lan. Hình ảnh mới nhất từ vệ tinh cho thấy điện Kremlin đang cố gắng triển khai một mạng lưới căn cứ quân sự và cơ sở hạ tầng phòng thủ dọc theo “tiền tuyến” mới với NATO. Đây không chỉ là những động thái chiến thuật ngắn hạn, mà còn là mảnh ghép quan trọng trong bức tranh chiến lược của Moscow cho “trật tự thế giới” hậu Ukraine – nơi Vòng Bắc Cực có thể trở thành điểm nóng tiếp theo trong cuộc đối đầu địa chính trị giữa Nga và phương Tây.
Theo các nguồn tin từ NATO, những hình ảnh này cho thấy một loạt phát triển quân sự đang diễn ra: hàng dãy lều bạt mới xuất hiện; các kho chứa được xây dựng để đặt phương tiện quân sự; việc nâng cấp các hầm chứa máy bay chiến đấu; và hoạt động xây dựng liên tục tại một căn cứ trực thăng trước đây gần như bỏ hoang. Mặc dù chỉ ở giai đoạn đầu của một kế hoạch mở rộng lớn hơn, những động thái này đang thu hút sự chú ý của các nhà phân tích quân sự.
Dù hiện tại không có dấu hiệu của một cuộc tập trung quân đội quy mô lớn như đã thấy trước cuộc xâm lược Ukraine năm 2022, tình hình vẫn khiến giới chức Phần Lan và NATO phải theo dõi sát sao. Đường biên giới dài 830 dặm giữa Phần Lan và Nga giờ đây đã trở thành đường tiếp xúc dài nhất của NATO với Moscow, đặc biệt khi phần lớn nằm trong khu vực Bắc Cực đang ngày càng trở thành vùng tranh chấp chiến lược.
Theo góc nhìn của Moscow, việc tăng cường phòng thủ là cần thiết để bảo vệ trước sự mở rộng của NATO – vấn đề luôn là điểm nhạy cảm đối với Nga. Các quốc gia Baltic là những thành viên đầu tiên của Liên Xô cũ gia nhập NATO, và việc Phần Lan gia nhập làm gia tăng đáng kể biên giới chung giữa Nga và liên minh quân sự phương Tây.
Michael Kofman, chuyên gia của Quỹ Hòa bình Quốc tế Carnegie, nhận định: “Quân đội Nga đang trải qua sự mở rộng đáng kể. Sau cuộc chiến Ukraine, lực lượng mặt đất có thể sẽ lớn hơn so với trước năm 2022. Nhìn vào kế hoạch tái cơ cấu các quân khu, rõ ràng họ sẽ ưu tiên các khu vực đối diện với NATO.”
Hoạt động quân sự Nga tại khu vực phía bắc đã trở nên sôi động hơn. Trực thăng quân sự quay trở lại căn cứ gần Murmansk sau hai thập niên vắng bóng. Hàng chục máy bay chiến đấu được phát hiện tại căn cứ không quân Olenya, chỉ cách biên giới Phần Lan chưa đầy 100 dặm. Tại Kamenka, một căn cứ cách Phần Lan chưa đầy 40 dặm, hơn 100 lều bạt mới đã xuất hiện cách đây khoảng một năm.
Trong khi đó, Hoa Kỳ và Phần Lan gần đây đã tổ chức một cuộc tập trận chiến tranh Bắc Cực quy mô lớn trong khu vực này, với hàng trăm binh sĩ hoạt động trong rừng và lính Phần Lan trượt băng qua các hàng cây. Đối tượng giả định? Không ai khác ngoài Nga.
Dẫu vậy, người Phần Lan vẫn giữ thái độ tỉnh táo, thể hiện qua câu nói truyền thống: “Nga không bao giờ mạnh như vẻ bề ngoài và không bao giờ yếu như vẻ bề ngoài.” Họ tin rằng bất kể thách thức nào phía trước, Phần Lan với tư cách thành viên NATO mới nhất đều đã sẵn sàng đối phó.