Trong bối cảnh căng thẳng ngày càng leo thang tại khu vực eo biển Đài Loan, chính phủ Trung Quốc đã một lần nữa tái khẳng định lập trường cứng rắn của mình đối với vấn đề Đài Loan. Phát biểu sau cuộc tập trận quân sự quy mô lớn mới đây, ông Trần Bính Hoa, Chủ tịch Văn phòng Các vấn đề Đài Loan thuộc Quốc vụ viện Trung Quốc, đã nhấn mạnh rằng Bắc Kinh vẫn giữ nguyên quan điểm về khả năng sử dụng vũ lực đối với Đài Loan.
“Chúng tôi sẵn sàng theo đuổi một cách chân thành và kiên định viễn cảnh thống nhất hòa bình. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ không bao giờ cam kết từ bỏ việc sử dụng vũ lực,” ông Trần tuyên bố. Ông cũng nhấn mạnh rằng thông điệp này nhắm vào sự can thiệp của “các thế lực bên ngoài” và một số ít “phần tử ly khai Đài Loan”, chứ không phải nhằm vào người dân trên đảo.
Ông Trần còn cảnh báo: “Bất kể Đài Loan có bao nhiêu quân đội hay mua bao nhiêu vũ khí, và dù có sự can thiệp của các thế lực bên ngoài hay không, nếu họ dám liều lĩnh, điều đó sẽ dẫn đến sự tự hủy diệt của chính họ. Các hành động của chúng tôi nhằm bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ sẽ không dừng lại dù chỉ một khoảnh khắc.”
Tuyên bố này được đưa ra sau cuộc tập trận “Lưỡi kiếm chung – 2024B” do Bắc Kinh tiến hành vào đầu tuần. Trong cuộc tập trận này, Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã diễn tập phong tỏa đảo. Theo chỉ huy quân đội Trung Quốc, cuộc tập trận “tập trung vào các vấn đề tuần tra sẵn sàng chiến đấu trên biển và trên không, phong tỏa các cảng và khu vực trọng yếu, tấn công các mục tiêu trên biển và trên bộ” ở Đài Loan.
Cuộc tập trận có sự tham gia của hải quân, không quân, lực lượng hỏa tiễn và các lực lượng quân sự khác của Trung Quốc. Theo trang tin Guancha, các cuộc diễn tập diễn ra xung quanh toàn bộ lãnh thổ Đài Loan: ở eo biển Đài Loan phía tây của đảo, cũng như ở các phần phía đông, nam và bắc.
Chính quyền Đài Loan đã lên án các cuộc tập trận quân sự của Trung Quốc là “một hành động khiêu khích trắng trợn”. Một nguồn tin từ Reuters trên đảo xác nhận rằng trong các cuộc tập trận, Bắc Kinh đang thực hành phong tỏa các cảng của Đài Loan ở phía bắc và phía nam, các tuyến đường biển quốc tế, cũng như ngăn chặn sự can thiệp của các lực lượng nước ngoài.
Căng thẳng giữa Đài Loan và Trung Quốc đại lục bắt nguồn từ năm 1949, khi hai bên chia rẽ sau cuộc nội chiến. Chính phủ Trung Quốc tuân thủ nguyên tắc “Một Trung Quốc” và phản đối sự độc lập của Đài Loan, coi hòn đảo này là lãnh thổ của mình. Tuy nhiên, Đài Loan kiên quyết bác bỏ mô hình “một quốc gia, hai chế độ” mà Bắc Kinh đã thúc đẩy từ những năm 1980.
Đài Loan nhận được sự ủng hộ từ Hoa Kỳ: Washington công nhận chủ quyền của Trung Quốc đối với hòn đảo nhưng coi tình trạng của Đài Loan là chưa được giải quyết. Hoa Kỳ cung cấp vũ khí và thiết bị quân sự cho hòn đảo. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhiều lần hứa sẽ bảo vệ Đài Loan trong trường hợp Trung Quốc tấn công.
Trước đó, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đặt ra nhiệm vụ biến PLA thành “lực lượng vũ trang tầm cỡ thế giới” vào năm 2027. Hoa Kỳ coi đây là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc đang chuẩn bị cho việc chiếm đóng Đài Loan vào thời điểm đó.