Tổng thống Volodymyr Zelensky đã ký lệnh trừng phạt đối với các cá nhân và tổ chức kinh doanh tại các vùng lãnh thổ chiếm đóng của Nga, bao gồm cả Crimea.
Theo ông Zelensky, các biện pháp trừng phạt nhằm vào “những người hợp tác với kẻ chiếm đóng (Nga) trên đất nước chúng ta,” vì họ “giúp biện minh cho sự xâm lược, coi việc kiếm tiền trong sự chiếm đóng là bình thường và nộp thuế” cho Nga.
Lệnh này, do Hội đồng An ninh Quốc gia và Quốc phòng Ukraine ban hành, đã được công bố trên trang web của Tòa Bạch Ốc cùng với danh sách các cá nhân và công ty bị trừng phạt.
Ông Zelensky cho biết lệnh này chỉ là khởi đầu cho một kế hoạch lớn hơn nhằm áp đặt trừng phạt đối với các cá nhân như vậy, với nhiều bước đi tiếp theo sẽ được thực hiện sớm.
Theo ông Zelensky, các cơ quan chức năng Ukraine cũng đang làm việc để đồng bộ hóa hoàn toàn các biện pháp trừng phạt của Ukraine với những bước đi của các đối tác nước ngoài.
“Công lý phải được thực thi trong tất cả các lĩnh vực pháp lý và thực sự hạn chế tất cả những ai chọn lựa Nga và chiến tranh,” ông thêm vào.
Danh sách các cá nhân và công ty bị trừng phạt được công bố trên trang web của Tòa Bạch Ốc không làm rõ tính chất hoạt động kinh doanh hoặc sự hợp tác của họ với các cơ quan và nhà nước chiếm đóng Nga.
Danh sách bao gồm nghị sĩ Artem Dmytriuk, người đã trốn khỏi Ukraine vào tháng 8 năm 2024 và bị nghi ngờ tấn công một sĩ quan công an và một quân nhân.
Nghị sĩ bỏ trốn Oleksandr Onyshchenko, người đã bị kết án vắng mặt 15 năm tù giam vì gian lận quy mô lớn trong lĩnh vực khí đốt từ năm 2013 đến 2016, cũng nằm trong số các cá nhân vừa bị trừng phạt.
Các luật về sự hợp tác của Ukraine từ lâu đã gây ra nhiều cuộc thảo luận trong công chúng, giới học thuật và thực tiễn.
Theo một bài viết từ năm 2024 của Trung tâm Nhân quyền Zmina, luật pháp Ukraine công nhận việc kinh doanh tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng là một tội ác hợp tác. Các nhà bảo vệ nhân quyền đã tiến hành nghiên cứu làm nổi bật những điểm yếu và vấn đề trong việc áp dụng luật.
Một báo cáo năm 2023 của Liên minh Nhân quyền Helsinki Ukraine cho biết việc thực hiện các hậu quả pháp lý cho hành vi hợp tác theo quy định của luật có thể vi phạm Công ước Nhân quyền Quốc tế trong một số trường hợp.
“Luật không tính đến các trường hợp khi một người thực hiện hoạt động kinh tế để đáp ứng những nhu cầu cơ bản của gia đình mình hoặc khi những hoạt động như vậy hỗ trợ sinh kế của người dân dưới sự chiếm đóng,” Trung tâm Nhân quyền Zmina viết.
Theo ông Zelensky, các cơ quan chức năng Ukraine đã xác nhận rằng ít nhất 20 thi thể mà Nga trả về mang danh là của Ukraine thực chất là quân nhân Nga.